ده غول نفتی صادرات نفت به ایران را متوقف کردند

سایت حکومتس خبرآنلاین / آذرجزایری: با وجود شکست طرح تحریم بنزین ایران در سنای آمریکا طی ۶ ماه گذشته ۱۰ شرکت بزرگ نفتی واردات بنزین به ایران را متوقف کردند. در این راستا به تازگی شرکت توتال فرانسه نیز توقف واردات بنزین به ایران را رسما اعلام کرد. براین اساس با توجه به اینکه اعلام رسمی این خبر توسط مدیرعامل شرکت توتال در کویت صورت گرفته است پیش بینی می شود گروه نفتی "ایندپندنت" کویت یازدهمین شرکتی باشد که بزودی واردات بنزین به ایران را متوقف کند. این در حالی است که سه شرکت "پتروناس" مالزی، ژنهوآ چین و گروه نفتی "ایندپندنت" کویت در حال حاضر بیشترین حجم واردات بنزین به ایران را در اختیار دارند.

در حال حاضر ایران ۳۰ درصد بنزین مورد نیاز خود را از طریق واردات تامین می کند که البته گفته می شود با توجه به حمایت های چین از تامین بنزین ایران توقف واردات از سوی دیگر کشورها نگرانی زیادی را برای کشور به همراه نخواهد داشت. ضمن اینکه طی ماه های آتی مسوولان نفتی سعی دارند با کاهش سهمیه های بنزین، مصرف این فراورده در کشور را مدیریت کنند تا از این طریق بتوان حجم واردات را تا حد چشمگیری کاهش داد.

در این بین مسوولان نفتی با تاکید بر تامین نیاز داخلی از طریق تولید بنزین توسط پتروشیمی ها در مواقع ضروری از حجم نگرانی ها در این خصوص کاسته اند. با این حال تلاش ها برای بازسازی پالایشگاه های قدیمی و افزایش ظرفیت تولید بنزین این پالایشگاه به قوت خود باقی است. این در حالی است که سال گذشته طرح توسعه ظرفیت پالایشگاه های قدیمی کشور به دلیل کمبود منابع مالی با تاخیرهای زیادی همراه بوده و به گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی تا دو سال آینده نمی توان امیدوار بود که در تولید بنزین به خودکفایی برسیم و همچنان تا سال ۹۱ ایران وارد کننده بنزین باقی خواهد ماند.

در این بین از امارات، عربستان، هند و چین به عنوان کشورهایی یاد می شود که همچنان در تامین بنزین، ایران را یاری می کنند. اما در این زمینه نیز تحلیل هایی وجود دارد که نگرانی ها را تشدید می کند. براساس تحلیل های موجود از سوی کارشناسان بین المللی، با توجه به تبادلات اقتصادی این کشورها با آمریکا احتمال دارد به زودی نیز این کشورها از واردات بنزین به ایران خودداری کنند. در این بین شانس ایران برای واردات بنزین از ونزوئلا و چین بیش از دیگر کشورها مطرح است.

تحریم بنزین از کجا آغازشد

شرکت ریلاینس هند خردادماه سال گذشته توقف صادرات بنزین به ایران را اعلام کرد. اگرچه این توقف واردات از سوی مقامات نفتی این کشور به دلیل تامین نیاز داخلی عنوان شد اما آغازی شد برای تحریم صادرات بنزین به ایران. اگرچه مسوولان این شرکت در همان زمان ابراز امیدواری کرده بودند که صادرات بنزین به ایران در آینده ای نزدیک از سر گرفته شود اما توقف خرید نفت خام این شرکت از ایران در ابتدای سال ۲۰۱۰، پایانی بود برای روابط ریلاینس هند با ایران.

براین اساس دی ماه سال گذشته توقف واردات بنزین از سوی برخی از شرکت های بزرگ بین المللی آغاز شد. سه شرکت ویتول، کلینگورو ترافیگورا اولین شرکت هایی محسوب می شوند که واردات بنزین به ایران را متوقف کردند. براساس گزارش های موجود این سه شرکت روزانه حدود ۷۰ هزار بشکه محصولات نفتی به ایران صادر می کردند. این میزان نیمی از واردات کشورمان در این بخش را تشکیل می دهد.

تصمیم شرکت ویتول برای قطع صادرات به ایران از این رو حائز اهمیت است که این شرکت بزرگترین معاملهکننده نفت در جهان است.

یک مدیر شرکت ویتول، در خصوص این تصمیم شرکت متبوعش در گفت وگو با روزنامه فایننشیال تایمز تاکید کرده است : ویتول از آغاز سال ۲۰۱۰ تصمیم گرفت در مناقصههای ایران شرکت نکند.

همچنین یک مدیر شرکت سوییسی ترافیگورا که در کار معامله نفت و فلز است به فایننشیال تایمز گفته است که این شرکت از ابتدای سال ۲۰۱۰، پیش فروش بنزین به ایران را قطع کرد.

آنگونه که این مدیر شرکت ترافیگورا به فایننشیال تایمز گفته است مشکلات و ریسک سیاسی ناشی صدور بنزین به ایران، فواید ناشی از معامله با ایران را تحتالشعاع قرار داده است. شرکت گلینکور نیز پس از سه دهه تجارت با ایران در سال ۲۰۰۹ معاملات خود با ایران را قطع کرد. گفته می شود تردید بانکهاى بینالمللى یکى از دلایل تصمیم شرکت «گلینکور اینترنشنال» براى توقف صادرات بنزین به ایران بوده است.

قطع واردات توسط دوغول نفتی

شرکت فرانسوی هلندی شل و شرکت بریتانیایی بریتیش پترولیوم نیز از ابتدای سال 2010 صدور بنزین به ایران را متوقف کردند.

در انزمان راینر وینزنرید، سخنگوی شرکت نفتی رویال داچ شل، تنها با اعلام توقف صادرات بنزین به ایران از هر نوع اظهارنظری در خصوص علت توقف این صادرات خودداری کرد و تنها به اعلام این خبر بسنده کرد. این در حالی است که این شرکت از حضور در فازهای 13 و 14 پارس جنوبی نیز خودداری کرد. در حالیکه شل از جمله شرکت هایی محسوب می شد که تا پیش از شدت تحریم ها علیه ایران تمایل بسیاری برای حضور در پروژه های نفتی ایران وبر افزایش این نوع همکاری اصرار می ورزید.

غول نفتى «بریتیش پترولیوم» تیز در همان زمان صادرات بنزین و سایر فرآوردههاى نفتى به ایران را متوقف کرد با این حال ایران نیاز خود به بنزین را از طریق عرضهکنندگان دیگرى مانند شرکتهاى چینى تأمین کرد. براین اساس شرکت ژنهوآ متعلق به چین نی از سال ۲۰۰۹ اقدام به صادرات بنزین به ایران کرده است که هماکنون تا یکسوم بنزین وارداتی ایران را تامین میکند.

پتروناس مالزی در دوگانگی

اواخراسفندماه سال گذشته به نقل از سخنگوی شرکت پتروناس مالزی خبری منتشر شد مبنی بر توقف صادرات بنزین این شرکت به ایران. البته این خبر به نوعی از سوی مقامات این کشور تکذیب شد. نخست وزیر مالزی در آنزمان دلیل توقف فروش بنزین به ایران را عدم وجود تقاضا از سوی ایران خوانده بود. براساس اظهارات سخنگوی پتروناس مالزی آخرین محموله بنزین صادراتی پتروناس به مقصد ایران، در روزهای ۴ و ۵ مارس (۱۳ و ۱۴ اسفند ۸۸) در بندرعباس در جنوب ایران تخلیه شده است.

با این حال نخست وزیر مالزی تاکید می کند: پتروناس تصمیمی در این زمینه (توقف فروش بنزین به ایران) نگرفته است و این شرکت در ماه مارس، از طریق یک شرکت ثالث، قرارداد فروش تحویل فوری بنزین به ایران را داشت اما از آن زمان به این سو درخواستی وجود نداشته است.

نخست وزیر مالزی گفته است این معامله تجاری بوده و در صورت وجود درخواست جدید برای فروش تحویل فوری، این موضوع از سوی طرف های درگیر بررسی می شود.

روس ها پمپ بنزین ها آمریکایی را ترجیح دادند

در این بین شرکت نفتی "لوک اویل" روسیه به شرکتهائی پیوست که از صدور بنزین به ایران خودداری کردند. لوک اویل پیش از این با تحمل ۶۳ میلیون دلار زیان، همکاری خود را با میدان نفتی اناران قطع کرده بود. پیش از این لوک اویل، به عنوان دومین شرکت نفتی روسیه، هر دو ماه یکبار ۲۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار بشکه (۴۰ تا ۸۰ میلیون لیتر) بنزین به ایران میفروخت. لوک اویل روسیه، صاحب ۲ هزار پمپ بنزین در ایالات متحده آمریکا است و شرکت آمریکائی "کونوکو فیلیپس" از سهامداران عمده آن است. بهاین دلیل، ادامه همکاری با ایران، میتوانست منافع این شرکت را در آمریکا به خطر بیاندازد.

توتال هم رفت

روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز اعلام کرد شرکت نفتی توتال فرانسه فروش بنزین به ایران را از یکماه پیش تا کنون متوقف کرده است. براساس این گزارش، شرکت توتال تنها چند روز قبل از اینکه باراک اوباما رییس جمهور آمریکا قانون تحریم های جدید بر ضد ایران را امضا کند فروش بنزین به ایران را متوقف کرده است.

این خبر در حالی منتشر می شود که ماه گذشته رئیس شرکت مذکور اخبار منتشر شده در رسانه های غربی مبنی بر توقف فروش بنزین به ایران را تکذیب کرده بود.

بنا بر گزارش سالانه ۲۰۰۹ شرکت توتال، این شرکت در سال گذشته مبلغ ۲. ۶ میلیارد یورو نفت خام و میعانات گازی از ایران خریداری کرده و همچنین مبلغ ۲۷. ۴ میلیون یورو فرآورده نفتی به ایران فروخته است. این در حالی است که توتال همچنان به ازای اجرای طرح توسعه چهار میدان گازی در ایران از جمله در پارس جنوبی، از ایران نفت خام دریافت میکند. شرکت نفتی توتال اجرای طرح توسعه میدانهای گازی سیری، فازهای ۲ و ۳ پارس جنوبی، بلال و درود را بر عهده دارد. همچنین بنابر گزارش سالانه شرکت توتال برای سال ۲۰۰۹، این شرکت موافقتنامهای را نیز با ایران مبنی بر ارائه خدمات فنی برای میدان گازی درود به امضا رسانده است.